Hockey 5’s, de toekomst van het hockey?!

Op 1 juli dit jaar werd het Nederlands dames 5’s team in het Poolse Walcz de eerste Europese kampioen Hockey 5’s. Grote kans dat je dit gemist hebt, want vanuit de pers was er amper aandacht voor. Toch bestaat Hockey 5’s al heel wat jaartjes en het format is als spelconcept steeds volwassener geworden.

Even kort inzoomen. Wat is Hockey 5’s? Hockey 5’s wordt gespeeld op een veld van 20×40 meter met een boarding om het gehele veld heen. De bal kan dus (tenzij deze hoog gaat) niet uit. Verder speel je het spel met 4 spelers en een keeper – en mag je vanaf de middellijn al scoren. In de basis is het dus heel simpel. 

Commercieel aantrekkelijker

In veel landen buiten Europa leeft al langer een groot enthousiasme voor Hockey 5’s. En dat is ook precies de bedoeling van de FIH (De Wereld Hockey Organisatie). Het moet een laagdrempelige hockeyvorm zijn die overal gespeeld kan worden. Op iedere ondergrond, in alle landen. Elftal hockey op (water)kunstgrasvelden is voor heel veel landen namelijk simpelweg te duur. ,,Als je naar de Olympische agenda kijkt, dan staat hockey al langer onder druk. Het is de duurste sport qua infrastructuur, broadcasting en hosting van alle teams,’’ aldus Bart v/d Acker, video-analist bij onder andere Oranje-Rood en Business Manager bij de RSI Sports Group. ,,Bij andere teamsporten zie je overal ontwikkelingen in spelconcepten die ze dynamischer, sneller en commercieel aantrekkelijker maken. Dit is ook gelieerd aan de maatschappelijke ontwikkelingen. Bij rugby kennen ze 7’s Olympisch en bij basketbal wordt 3×3 naast de traditionele vorm gespeeld op de Olympische Spelen.’’ 

Bart volgt de ontwikkeling van het Hockey 5’s mede daarom al jaren op de voet. Hij leverde met het merk FikaGear, dat onderdeel is van de RSI Sports Group onder meer de boarding voor het EK in Polen en was dan ook aandachtig toeschouwer aldaar. ,,Ik vind het een geweldig spel om te zien. En iedereen die ik tijdens dit EK sprak, is ook heel erg enthousiast.’’

Bedreiging?

Omdat de regels veel simpeler zijn, je op een veel kleiner veld speelt (minder dan een kwart veld) en er maar 10 spelers tegelijk in het veld staan, is Hockey 5’s makkelijker te begrijpen voor de hockeyleek en beter in beeld te brengen met camera’s. Daarnaast wordt er veel vaker gescoord wat over het algemeen meer spektakel oplevert. Toch zijn vooral veel grote Europese hockeylanden nog terughoudend. Landen als België, Engeland en Duitsland hebben hun hele infrastructuur ingericht op elftal hockey en zien Hockey 5’s mogelijk als bedreiging. Ook in Nederland heerst mede daarom nog weerstand. Op het EK bij de dames deden vooral de traditioneel kleinere hockeylanden mee, bij wie de basis vaak meer in het zaalhockey ligt. 

Mark Dekker (Bondscoach NL Hockey 5’s dames) beaamt dit: ,,Men ziet Hockey 5’s nog te veel als concurrent van het elftal hockey, maar dat hoeft helemaal niet. Het kan prima naast elkaar bestaan. Als hockeysport waren we altijd innovatief. Laten we dat blijven en andere sporten inspireren.’’

Dichter bij de kern

Mark vind vooral dat Hockey 5’s een bijdrage kan leveren aan de algemene hockey ontwikkeling: ,,Hockey 5’s komt dichter bij de kern, de reden waarom mensen op hockey zitten. Je kunt je niet verstoppen tijdens dit spelletje en ik geloof dat met Hockey 5’s het beste team altijd wint. Jongetjes staan vaak uren een backhand op doel te slaan in hun vrije tijd. Dat gebeurt bij deze vorm continu in het echt. Kinderen willen scoren en doelpunten maken, dat zit hier helemaal in. En keepers, die doen echt helemaal mee. Zijn continu betrokken en staan op een voetstuk. Dus ook voor het keepersprobleem kan dit positief bijdragen.’’

Speelster Lana Kalse (Pinoké dames 1) wist bij de uitnodiging voor het nationale 5’s team eigenlijk niet goed wat ze moest verwachten: ,,Toen Mark mij belde had ik er niet echt een beeld bij. Hij moest mij door de telefoon uitleggen wat de regels waren. Maar de kleinere spelvorm, de gelijkenissen met zaalhockey en het technische aspect trokken mij wel direct aan.’’ Lana was er samen met haar mede-internationals trots op dat zij als eersten dit nieuwe spel namens Nederland mochten ontdekken. ,,Na 3 weken intensief trainen en het spelen van het EK was het hele team super enthousiast over dit format. Het is zo’n compleet spelletje. Je kunt vanuit je eigen actie direct ruimte creëren en iedereen moet kunnen verdedigen en aanvallen. Omdat je maar met 4 spelers tegelijk in het veld staat, raak je ook wel echt goed op elkaar ingespeeld. Daar maakten we tijdens het EK nog iedere wedstrijd stappen in, we bleven zoeken naar de meest ideale koppeltjes.’’

Zweden

Hendrik-Jan Guitink heeft 3 dochters in het Zweedse nationale 5’s team. Met een Zweedse moeder mogen zij voor Zweden uitkomen, maar hun roots liggen bij Hockeyclub Son, gewoon in het Nederlandse Son en Breugel. Hendrik-Jan is al jaren nauw betrokken als trainer/coach bij zijn hockeyende dochters en indirect ook bij de ontwikkeling van het Zweedse veldhockey. Hij ziet zowel in Nederland als voor landen als Zweden heel veel kansen voor Hockey 5’s: ,,In Zweden kennen ze een 5 vs 5 en 6 vs 6 sportcultuur, met populaire sporten als floorball, handbal en ijshockey. Zaalhockey is in Zweden ook vele malen populairder dan veldhockey. Als we het zo kunnen organiseren dat er gedurende het ‘buitenseizoen’ Hockey 5’s gespeeld kan worden in Zweden, sluit dat perfect aan. Zodra de zon schijnt, trekken de Zweden hun korte broek aan en gaan ze naar buiten. Voor dit soort landen ligt de toekomst van het buiten hockeyen echt bij 5 tegen 5. Maar ook voor Nederland biedt het kansen. Bij Son is de jongenslijn bijvoorbeeld nagenoeg verdwenen.  In veel landen is hockey al bijna een pure meisjessport, maar dat dreigt het in Nederland nu ook te worden. De enige manier om het hockey voor jongens weer aantrekkelijk te krijgen, is door het spectaculairder te maken. Dit format is super spectaculair en je hebt minder spelers nodig om een team te formeren. Het enige wat je hoeft te doen is boarding neerleggen, zo ingewikkeld is dat niet.’’ 

Voorsorteren op verandering

Sommige clubs in Nederland voegen de daad bij het woord, hebben boarding aangeschaft en organiseren Hockey 5’s evenementen op de club. ,,Clubs denken natuurlijk na over het aanbod wat ze kunnen bieden, om hockey aantrekkelijk te houden of weer aantrekkelijk te maken. Hockey 5’s biedt een nieuwe, andere vorm die voor specifieke doelgroepen interessant is,’’ merkt Bart van den Acker. Clubs als Buitenhout, IJburg, Oirschot en Etten-Leur hebben inmiddels sets en daar komen nu steeds meer clubs bij. Jeroen Tepas is vicevoorzitter van HC Etten-Leur. Zij hebben bewust twee sets boarding aangeschaft: ,,Wij willen breder kijken dan 11 tegen 11. We hebben het idee dat de sport aan het veranderen is en daar proberen we met onze club op voor te sorteren. We willen zoveel mogelijk mensen betrokken houden bij de club en de hockeysport. Teams die niet in de zaal spelen, kunnen bij ons deelnemen aan Hockey 5’s toernooitjes in de winter. In het begin waren de meesten daar sceptisch over, maar zodra ze het een keer gedaan hebben zijn ze enthousiast. Komende vakanties gaan we de twee veldjes weer neerleggen en toernooitjes organiseren.’’

Events organiseren

Etten-Leur zou graag ook met andere clubs events op de Hockey 5’s velden willen organiseren. Maar het concept is voor veel clubs nog totaal onbekend. ,,Als we bijvoorbeeld samen met Hockey Connect, de bond, FikaGear en andere clubs meer bekendheid aan hockey 5’s kunnen geven, zou dat super zijn. We kunnen bijvoorbeeld een demo-wedstrijd of iets als een Urban Hockey 5’s toernooi organiseren. Ons complex zou eigenlijk altijd open moeten zijn, zodat er altijd reuring is. Daar kunnen dit soort events een voorbode voor zijn.’’ Hendrik-Jan Guitink gaat zelfs nog verder: ,,Ik vergelijk elftal hockey vs Hockey 5’s vaak met regulier volleybal vs beachvolleybal. Je kunt er een prachtig event van maken, met publiek dicht op het veld, muziek en allerhande spektakel.’’ Bart bevestigt dit: ,,Met pop-up Hockey 5’s velden kunnen we met de RSI Sports Group overal tijdelijke velden neerleggen. Er wordt al gesproken over ‘King of the Court-achtige’ toernooien op unieke locaties, een soort showcases. Maar het zijn nog globale plannen, niks concreets.’’

De FIH blijft wereldwijd in elk geval gas geven. Komend jaar worden er 15 tot 20 velden neergelegd, waaronder in Zweden. En naast het WK Hockey 5’s in Dohan begin volgend jaar is er in oktober een invitatietoernooi in Egypte aan de voet van de piramides. To be continued! 

Door Djurre Roggeveen